Onderzoeksbureau Syntraal: Merenwijk kan woningen verwarmen met bronnet

Onderzoeksbureau Syntraal onderzocht in opdracht van de gemeente Leiden wat je in de Merenwijk voor opties hebt om woningen met lokale bronnen te verwarmen óf te koelen. Ons hoofd Kennis & Techniek Peter Engbers las het eindrapport en licht de voor hem belangrijkste conclusie eruit: een bronnet.

Vorig jaar liet Duurzame Energie Merenwijk een onderzoek uitvoeren: welke duurzame energiebronnen hebben wij in de wijk? Warmte uit water (de Zijl bijvoorbeeld, of de rioolwaterzuivering), kwam daaruit als kanshebber. Naar aanleiding daarvan gaf de gemeente opdracht voor een vervolgonderzoek met als vraag: hoe gebruik je dat water dan precies?

Conclusie: ontwikkel een bronnet

Deze week werd het antwoord op die vraag gepubliceerd in de vorm van een rapport van onderzoeksbureau Syntraal. DEM was van het begin af aan betrokken bij het onderzoek en liet een kritische klankbordgroep meelezen. Inmiddels is dus de definitieve versie van het rapport verschenen. Peter Engbers, van onze werkgroep Kennis & Techniek, is positief over het rapport, dat hij ‘duidelijk en goed leesbaar’ noemt. Hij licht op ons verzoek de belangrijkste conclusie van het rapport eruit:

“Op basis van toekomstbestendigheid en wenselijke eigenschappen van een verwarming- en koelsysteem, raadt Syntraal een bronnet aan (scenario 3). Dit bronnetscenario kun je zien als dé nieuwe infrastructuur in plaats van gas, waarbij iedere bewoner een vast tarief betaalt afhankelijk van de aansluitgrootte. De bewoner heeft zelf nog alle stimulans om te proberen de woning te isoleren of de radiatoren op termijn te vervangen, omdat hij zelf de variabele kosten betaalt in de vorm van elektriciteitsverbruik voor de warmtepomp. Het bronnet is bovendien redelijk flexibel qua bronnen, dat kan warmte van de RWZI of van oppervlaktewater zijn, met een lokale WKO in de wijk. Dit bronnet is qua totale kosten wel duurder dan de huidige situatie (gas), maar dat net moet ook in komende decennia vervangen worden. In alle gevallen is er een onrendabele top, waarvoor financiering gezocht dient te worden.

Advies: start in zuid-westen van de Merenwijk

Het rapport adviseert om te start met een bronnet-pilot in het zuid-westen van de wijk. “In dit gedeelte zijn de gasleidingen grotendeels afgeschreven. Bovendien bevindt het zich dicht bij de rioolwaterzuivering én het onderstation Leiden-Noord. Het uitgangspunt zou moeten zijn, dat de bewoners niet duurder uit zijn dan anders, maar ook dat de eersten niet bevoordeeld of benadeeld worden ten opzichte van de bewoners die pas later aangesloten kunnen worden.”

Hoe nu verder?

Wat betekent dit nu voor ons als wijkbewoners? Voorlopig nog niet zo veel, al zijn we als DEM blij met dit duidelijke advies voor een lokale en duurzame warmte-oplossing. We gaan de conclusies eerst eens rustig op ons laten inwerken en nadenken over mogelijke vervolgstappen. Wil je meedenken? Graag! Stuur een mail naar info@duurzameenergiemerenwijk.nl

Benieuwd naar de rest? Lees het hele rapport hier

Lokaal bronnet

Wat een lokaal bronnet is, moesten wij ook even opzoeken. “Een lokaal bronnet is vergelijkbaar met een warmtenet. Het bestaat uit een bron en een ondergronds buizennetwerk met water om warmte (en koude) aan te voeren naar meerder gebouwen. Het verschil is dat een lokaal bronnet op een kleinere schaal wordt ingezet. Een lokaal bronnet wordt dan ook vaak ontwikkeld door een energiecoöperatie of een lokaal collectief van bewoners. Het is al mogelijk om met een paar woningen in een straat een bronnet op te zetten voor eigen gebruik. Dat is een groot verschil met een warmtenet dat soms regionaal ontwikkeld wordt door een samenwerking van energieleveranciers, netbeheerders en verschillende energieproducenten. Ook maakt een lokaal bronnet gebruik van kleinere bronnen die alleen zeer lokaal beschikbaar zijn. Denk aan oppervlaktewater (rivier of meer), een datacenter of WKO-systeem (Warmte Koude Opslag in de grond).”