Als je je huis energiezuiniger wilt maken, kan het je al snel duizelen van de vele opties die worden aangeprezen. Om te bepalen wat in jouw geval zinvolle stappen zijn, is het handig om meer te weten over je huis (en hoe je er in leeft). Daarom raden we aan om eerst een energie-analyse van je huis te maken. Nuttig om te weten: isoleren en zonnepanelen plaatsen zijn áltijd goede maatregelen die zichzelf terugverdienen.
Energieverbruik
Het energielabel geeft een globaal beeld van de duurzaamheid van je woning. Wil je weten of je veel of weinig energie verbruikt, vergelijk je verbruik dan in deze grafiek met een standaardnorm en met andere woningen in de Merenwijk. Ook kun je je energiegebruik maandelijks bijhouden en zo zien welk effect je maatregelen opleveren.
Analyse door een bouwkundig expert of energiecoach
Een bouwkundig expert (professioneel) of een energiecoach (vrijwilliger) kan helpen en adviseren bij de verduurzaming van je huis. Er zijn wel verschillen die hieronder worden uitgelegd.
Duurzaam Bouwloket verzorgt als onafhankelijke en professionele partij het energieloket voor onze gemeente Leiden en zijn bewoners. Je kunt bij hun terecht met al jouw vragen over duurzaam (ver)bouwen, energiebesparing en energie opwekken. Je stelt de vraag online of via de telefoon en zij adviseren je op afstand. Maatwerk adviezen van typehuizen zijn gemaakt door Duurzaam Bouwloket op aanvraag en betaling van DEM en gemeente.
Eind 2020/begin 2021 heeft Klimaatroute in opdracht van de gemeente Leiden aan 892 woningeigenaren in de Merenwijk een adviestraject energiebesparing gegeven. Vind hier een analyse van de resultaten.
Een energiecoach (vrijwilliger) kan gratis langskomen om een grondige analyse te maken (waar zijn bv de grootste warmte verliezen) en een onafhankelijk advies te geven. Samen met hem of haar kun je een stappenplan maken voor de verdere verduurzaming van je huis. De analyse voor het maken van een stappenplan begint met kennis over je woning en je energieverbruik. Hierin kunnen warmtefotos en het maken van een warmtebalans behulpzaam zijn.
Warmtefoto’s
Op aanvraag maakt Duurzame Energie Merenwijk warmtefoto’s aan de buitenkant van je huis, ’s avonds tussen 23.00 – 01.00 uur. Daaraan kun je zien waar de warmte uit je huis ontsnapt. Daarvoor is het nodig dat de zon al meer dan 5 uur niet op het huis geschenen heeft, dat het koud en droog is en dat er weinig wind is. Kijk hier voor een verslag.
We hebben inmiddels (stand januari 2023) al meer dan 150 aanvragen voor warmtefoto opnames gekregen. Dit zijn er te veel en we kunnen dit met ons kleine team van vrijwilligers niet meer aan. Daarom gaat DEM het maken van warmtefotos anders aan pakken:
- We gaan meer nadruk leggen op energiecoach gesprekken dan op Warmtefotos omdat een gesprek veel meer effect heeft.
- We gaan een goed rapport maken per typehuis (in oorspronkelijke staat) en dat ter beschikking te stellen op website en voor energiecoaches.
- We gaan alleen nog Warmtefoto opnames maken wanneer huizen flink afwijken van standaard/oorspronkelijk staat van typehuis en mensen er erg mee bezig zijn.
- Mensen die echt willen weten waar hun warmtelekken zijn doen dit via een gesprek met een energiecoach die weet waar de zwakke punten zijn (typehuis analyse rapport en/of warmteverlies berekening in hoofd heeft), en het standaard warmte scan rapport van typehuis bij zich heeft, en evt camera bij zich heeft om ter plekke nog dingen (binnen) te checken.
Aanvragen van het maken van een energiecoach gesprek of in afwijkende gevallen voor een warmtefoto scan kan bij Peter Engbers via duurzameenergiemerenwijk@gmail.com.
Waarmee moet je rekening houden als er toch een warmtescan gemaakt gaat worden?
Warmtefoto’s maken heeft wel wat voeten in de aarde voor de bewoner. Het is belangrijk dat de hele woning de 12 uur voorafgaand aan het fotomoment op 20-21 C verwarmd wordt. Dan zijn de muren goed verzadigd van de warmte en kan aan de buitenkant van het huis slechte isolatie opgespoord worden. Het is de bedoeling dat op alle kamers de radiatoren warm zijn, ook als je op die kamer normaal niet stookt. Verder moeten alle luchtrooster en ramen dicht zijn, en binnendeuren (op een kier) en gordijnen open. Mechanische ventilatie op de laagste stand of helemaal uit. De lichten mogen aan zijn. Ook van de achterzijde van het huis maken we warmtebeelden. Daarvoor moet de achtertuin bereikbaar zijn. Laat de poort en de eventuele brandgang dus open.
Nog een laatste puntje: misschien is het handig de buren even te waarschuwen dat we ’s nachts rond de woning foto’s maken, het ziet er wel verdacht uit. En misschien willen ze zich ook wel opgeven voor een volgende ronde …. Ongeveer drie dagen van te voren bepalen we de avond dat we voor warmtefoto’s op pad gaan. Je hoort dat dan via de mail.
Warmterapport
Uiterlijk om 1.00 uur ’s nachts zijn we klaar en kan alles naar de normale (nacht)situatie terug. In de twee weken erna maken we een rapport op met de bevindingen.
Warmtebalans
Wil je helemaal losgaan, dan is een warmtebalansmodel iets voor jou. Met een warmtebalansmodel van je woning kun je zien waar in je huis het meeste warmteverlies optreedt, hoe rendabel alle elementen van je huis zijn, en waar je door slimme isolatie-ingrepen het meeste gas kunt besparen en dus geld kunt verdienen. Je kunt met zo’n model allerlei simulaties runnen, en bijvoorbeeld zien hoeveel je bespaart als je oud dubbel glas (thermopeen) vervangt door HR++, hoeveel vloerisolatie of spouwmuurisolatie je oplevert enz.
De warmtebalans analyse begint met kennis over je woning en je energieverbruik:
- Hoeveel verbruik ik per jaar aan warmte?
- Wat is het oppervlak van alle buitenschilelementen (vloer, muur, dak, ruiten, deuren)?
- Gemiddelde temperatuur van alle ruimten over het stookseizoen
- Gemiddelde temperatuur buiten, in de kruipruimte en op zolder over het stookseizoen
- Schatting van de isolatiewaarden van alle buitenschilelementen. Dit kan van een tabel gehaald worden (als bouwjaar bekent is).
Ook zinvol om te weten:
- Waar zitten warmte lekken/koudebruggen?
- Heb ik spouwmuurisolatie; in welke staat?
- Is het dak geïsoleerd?
- Is een kruipruimte aanwezig en geïsoleerd?
- Heb ik dubbel glas, HR+, of HR++ glas?
- In welke staat is mijn verwarmingsketel?
Wel kost het nogal wat werk om alle data van je huis te verzamelen, zoals alle oppervlakten en materialen van de buitenschil elementen, gemiddelde temperatuur van alle ruimten over het stook seizoen, plus gemiddelde buiten, kruipruimte, en zolder temperatuur.
Voorbeeld
Voor de gevorderde gebruiker staat hier een voorbeeld van een uitgebreide energie analyse en stappenplan van een Gele Forel-woning en een berekening energiebalans gele Forel woning als voorbeeld van een warmtebalans.
Zie hier een voorbeeld van het uitvoeren van het stappenplan voor een gele Forellen huis. Het doel, een CO2 neutraal huis (met alleen eigen opwekking) is gehaald met een investering van Eur 29000 en een terug verdien tijd van 13 jaar. Daarnaast is het huis ook nog bijna energie neutraal (qua primair energie gebruik -EPA berekening).
Voor vragen en meer informatie over energie analyse en warmtebalans van je huis, contact Peter Engbers via duurzameenergiemerenwijk@gmail.com.